Technisch werkplan voor O15-O14
De kenmerken van de O15-O14
De leeftijdsgroep van de O15-O14 laat hele grote verschillen zien. In deze leeftijdscategorie kan de groeispurt plaatsvinden. Ook geestelijk kunnen de verschillen groot zijn.
De geldingsdrang en de behoefte zich te meten met andere neemt steeds meer toe.
Het begin van de puberteit kondigt zich aan, ze zetten zich soms af tegen alles wat het gezag vertegenwoordigt, zoals ouders, school en dus ook de trainer-coach.
Voetballend gezien kan er voorzichtig eisen aan de O15-O14 gesteld worden wat betreft de taakverdeling binnen het team.
Verdedigen, vrijlopen en samenspelen zijn de accenten, die op dit moment nader belicht kunnen worden.
De trainer moet heel duidelijk zijn in wat hij wil aangeven. Hij zal zonder daar diep op in te gaan, duidelijk aan moeten geven wat er goed gaat en wat er fout gaat. Als enkele spelers daar moeite mee hebben en zich gaan afzetten, is het van groot belang dat de trainer niet direct het “conflict” hoog laat oplopen tijdens de training, maar zich van zijn diplomatieke kant laat zien. Hij moet begrip hebben voor de reacties, maar het een beetje relativeren.
Iemand op de training keihard aanpakken mag dan voor de trainer bevredigend zijn, voor de speler lost het niets op, want hij wordt niet gekend.
Het klinkt vaak heel tegenstrijdig, maar juist de recalcitrante spelers meer belonen bij een goede actie in het veld kan veel meer effect sorteren dat de meeste trainer-coaches denken. De O15-O14 weet inmiddels heel goed waar het om gaat tijdens een wedstrijd.
Dit betekent dat hier ook het moment is aangebroken op training wedstrijdgericht te gaan werken.
Het coachen van elkaar moet nadrukkelijk opgepakt worden.
Zo vaak als mogelijk moeten spelers nu met wedstrijdsituaties geconfronteerd worden.
Profiel van een O15-O14 trainer-coach
Een goede O15-O14 trainer -coach weet op de eerste plaats op de juiste manier om te gaan met de verschillen binnen de selectie. Hij is zich er van bewust dat de spelers sterk op zoek zijn naar hun eigen identiteit en dat die fase nogal wat problemen met zich mee kan brengen.
Zo’n trainer-coach toont interesse voor al die veranderingen en laat dat ook in persoonlijke gesprekken merken.
Van een goede trainer-coach kun je eisen dat hij vooral duidelijk is naar spelers toe en hen houdt aan de afgesproken selectie-regels (huishoudregels).
Dat laatste kan alleen als de trainer-coach zelf op dit gebied een voorbeeldfunctie vervult. Ook bij het samenstellen van de oefenstof en het kiezen van de juiste methodiek houdt hij rekening met de grote onderlinge verschillen.
Hij beschikt over voldoende kennis over het 1-4-3-3 concept, zodat hij de O15 spelers de belangrijkste uitgangspunten kan bijbrengen.
Daarbij houdt hij rekening met de fysieke beperkingen van veel O15 spelers bij de uitvoering van het concept. De trainer-coach is in staat om voor zijn spelers opdrachten te formuleren, die een beroep doen op de eigen verantwoordelijkheid.
Hij beschikt over kennis op het gebied van teambuilding en kan tijdens trainingen zelf het goede voorbeeld geven.
Tips voor de O15-O14 trainer-coach
De taak van een trainer-coach = “Werken aan kwaliteit”
Wat is kwaliteit: “Kwaliteit is het uitsluiten van toeval”
1. O15 testen graag waar de grenzen van de trainer-coach en een jeugdleider liggen. Daarom zijn duidelijkheid en consequent gedrag van deze begeleiders van essentieel belang. O15-O14 hebben belang bij basisafspraken waarvan ook de trainers in de volgende leeftijdsgroepen zullen profiteren: - Douchen na afloop van de training
- Op tijd zijn bij trainingen en wedstrijden
- Tijdig bij de juiste persoon afmelden
- Goede en correcte manier van het dragen van de sportkleding (shirt in broek e.d.)
- Ook bij blessure aanwezig zijn bij training/ wedstrijd i.v.m. verzorging
- Samen verantwoordelijk zijn voor het materiaal en de kleedkamers
Wanneer speler zich niet aan de afspraken houdt hier hem direct op aanspreken.
2. O15-O14 komen midden in de puberteit terecht. Die levensfase zorgt nogal voor wat problemen. Daarom is het verstandig om als trainer-coach op zoek te gaan naar een geschikte leider, die deze problemen herkent en ook meedenkt in oplossingen.
Een trainer-coach die deze probleemgevallen alleen moet oplossen, zal merken dat hij op termijn onbewust tekort schiet op het veld.
Toch zal de trainer-coach een O15-O14 speler regelmatig apart moeten nemen om met hem over zijn problemen te spreken.
O15-O14 willen voor vol aangezien worden en een persoonlijk gesprek kan daarbij een positieve rol spelen.
3. Een goed contact met de ouders geeft vaak meer inzicht in de specifieke problemen van de spelers.
4. Laat de spelers vooral zelf over voetbaloplossingen nadenken. Dit kan door vragenderwijs te coachen in plaats van voortdurend oplossingen te dicteren.
5. Essentieel is dat de O15-O14 trainer-coach rekening houdt met de beperkte belastbaarheid van zijn spelers. Luister en kijk naar de spelers en neem ook de minder erg ogende blessures serieus. Soms ontkom je bij spelers van deze leeftijd niet aan een langere rustperiode. Volg adviezen op van medici, en vergeet in zulke gevallen het direct wedstrijdresultaat. Besteed op een verantwoorde manier aandacht aan buik- en rugspieren en spierlengte.
6. Bouw in de trainingsvorm een competitie-element in, zodat ze beter leren omgaan met verlies en teven leren strijd te leveren om te winnen (organiseer na verlies toetjes b.v. een extra conditionele vaardigheid – opruimen van materiaal)
7. De spelers hebben snel de neiging om eerst naar het gedrag van anderen te kijken. Breng de spelers zelfkritiek bij en leer hen dat iedereen fouten maakt.
8. Als het organisatorisch mogelijk is, is het zeker aan te raden om met de O15-O14 jeugdselectie in zijn totaliteit drie maal per week te trainen.
Specifieke problemen bij O15-O14
Door hun puberteit kunnen O15-O14 vaak anders reageren dan volwassenen vaak verwachten en wensen. Door de grote verschillen binnen het team heb je als trainer -coach te maken met sterk introverte spelers, alsmede jeugdspelers die zich “op zoek naar hun identiteit” nadrukkelijk willen manifesteren. Elke vorm van kritiek wordt snel als negatief ervaren. Je hebt als trainer-coach dus met verschillende persoonlijkheden en achtergronden te maken. Daarom zullen de begeleiders van de O15 vooral ook over pedagogische kwaliteiten moeten beschikken.
De vele veranderingen in zijn leven kunnen de oorzaak zijn dat een O15-O14 plotseling veel minder gaat presteren.
O15 zijn door de lichamelijke veranderingen blessuregevoelig. De trainer-coach zou eigenlijk inzicht in deze problematiek moeten hebben. Als dat niet het geval is, moet hij in elk geval de klachten van zijn spelers nooit onderschatten.
Het probleem bij uitstek voor O15-O14 is de snelle lengtegroei en daarmee gepaard gaande stilstand of achteruitgang van de motoriek.
Meestal vindt er binnen een O15-O14 een splitsing plaats tussen de groep die al vervolgonderwijs volgt en de basisschool leerlingen. De oorzaak is de sterk veranderde belevingswereld bij de oudste groep. De trainer-coach moet ervoor zorgen dat ook de jongste spelers zich veilig kunnen voelen binnen de groep.
Uitgangspunten voor de keuze van de oefenstof
Bij de O15-O14 ontwikkel je, zoals de KNVB dat noemt, de wedstrijdrijpheid.
Daarom vormt in deze leeftijd de wedstrijd al het uitgangspunt bij de keuze van de oefenstof. De voetbalproblemen die tijdens de wedstrijd zichtbaar worden, dient de O15-O14 trainer-coach te vertalen in oefenstof (de wedstrijdgerichte training dus, met veel aandacht voor de partij- en positiespelen en het coachen).
Taaktraining is ook al verantwoord: O15-O14 kun je bewust maken van de taken die bij een bepaalde positie horen. Afhankelijk van het niveau kun je O15-O14 al leren om te anticiperen op een of twee acties vooruit (m.n. spitsen leren anticiperen op rebounds van keeper, paal en lat).
Ook kan de oefenstof gebaseerd zijn op linietactiek. Start met de opbouw van achteruit, daarna komt het middenveld aan bod en ten slotte de voorste linie.
Confronteer de O15-O14 met oefenstof met overtalsituaties, bijsluiten van de linies en de gewenste veldbezetting (altijd alle posities bezet houden). Stel ook eisen aan de juiste balsnelheid, zeker over korte afstanden.
Bij deze leeftijdscategorie hoor je langs de lijn regelmatig de kreet “loop vrij” of “bied je aan”. Zorg dat door de oefenstofkeuze en de coaching tijdens de training deze jeugdspelers ook weten hoe ze moeten vrijlopen en hoe ze zich aan moeten bieden.
Daar O15-O14 teams vaak al twee keer trainen kan een gedeelte van de oefenstof daarnaast gebaseerd zijn op thema’s die in een jaarplanning zijn vastgelegd.
Bijvoorbeeld: augustus-september – Wiel Coerver oefeningen, oktober – passen en trappen, november – dribbelen en drijven, december – koppen, januari – verbeteren van de techniek, februari – passeeractie, maart– een/twee combinatie, april – het duel.
Bij de keuze van de oefenstof moet een trainer-coach zeker rekening houden met de beperkte belastbaarheid en de groeiproblemen. Er moet aandacht zijn voor lichaamsscholing en een goede warming-up!
Concrete aandachtspunten tijdens een training
- De training moet goed voorbereid zijn, waarbij de wedstrijd een uitgangspunt is.
- Besteed aandacht aan het materiaal: zijn de ballen op juiste spanning, zijn er voldoende hesjes, pionnen en doeltjes?
- O15-O14 spelers willen de coaching door de trainer-coach (zeer belangrijk!) nogal snel negatief uitleggen. Op deze leeftijd voelen ze zich snel op hun vingers getikt, zeker als ze in de groep gecorrigeerd worden. Soms moet je een speler even apart nemen en de bedoeling van je positieve kritiek uitleggen.
- Begin de training met een duidelijke maar vooral niet te lange uiteenzetting van de voetbalproblemen, die tijdens de training aan de orde kunnen komen.
- Probeer een “natuurlijke leider” van de groep de warming-up te laten verzorgen. Zeker in het begin heeft deze speler hulp nodig, maar na verloop van de tijd zal een trainer-coach merken dat de gehele groep met de warming-up mee doet.
- Besteed specifieke aandacht aan de keeper. Hiervoor kan men een aantal oefenvormen met de hele groep gebruiken, maar speciale belangstelling stelt een O15-O14 keeper zeer op prijs.
- Houdt rekening met de beperkte belastbaarheid.
- Is er voldoende beleving en voetbalplezier?
- Streef naar een goed evenwicht tussen afwisselingen en veel herhalingen. Veel van hetzelfde, maar dan in een andere vorm.
- Daag de spelers tijdens de training voortdurend uit om zelf voor oplossingen te zorgen in bepaalde situaties.
- Zeg duidelijk hoe je het wilt hebben en stel eisen aan de uitvoering. Ook al gaat het een paar keer fout, toch weer opnieuw proberen. Dan gaat het meestal om zaken als de juiste balsnelheid, inspelen en kaatsen op de juiste voet, schuin aanbieden (ruimte maken) en concentratie.
Opsomming van de aandachtspunten gedurende de O15-O14 opleiding
1. Kort combinatievoetbal
2. Positiespel
3. Duel 1:1 met onderlinge rugdekking
4. Veldbezetting
5. Verdedigen waar de bal verloren is
6. Onderlinge afstanden
7. Spitsen altijd in beweging en zoeken rebounds.
8. Onderlinge coaching
Spelconcept
De lichamelijke problemen spelen ook bij de uitvoering van het 1-4-3-3 concept een rol. Het verplaatsen van het spel door middel van de lange pass behoort vaak niet tot de fysieke mogelijkheden. Dit betekent dat door middel van kort combinatievoetbal de aanval moet worden ingezet. Ook de goede voorzet vanaf de achterlijn blijft bij de O15 om dezelfde reden vaak achterwege.
In principe houdt dit in dat bij de O15 nog niet alle basissituaties van het 1-4-3-3 systeem gehanteerd kunnen worden. Die conclusie vraagt van de trainer-coach om alternatieven te vinden, die wel uitvoerbaar zijn en die zo dicht mogelijk in de buurt liggen van het gekozen concept. Dat betekent in deze leeftijdscategorie weinig dieptespel over grote afstand – is vaak balverlies – maar veel combinatievoetbal en aandacht voor linies, die goed op elkaar aansluiten. Het waarnemen bij de O15 is dan gericht op tijdig bijsluiten en goed positiespel.
Een aantal andere basisprincipes uit dit concept kan wel geleerd worden omdat O15-O14 -junioren het vermogen hebben om al tactisch mee te denken. Zo kan de achterste linie geleerd worden hoe 1:1 gespeeld moet worden met onderlinge rugdekking. Bij balbezit schuift namelijk één van de verdedigers vanuit het centrum door naar het middenveld. Bij balverlies zal vooral deze speler proberen de aanval van de tegenpartij op te houden (storen).
Bij O15-O14 zie je vaak – zeker tegen zwakkere tegenstanders – de middenvelders tegelijk mee naar voren gaan. Oog hebben voor de posities van medespelers, veldbezetting dus, is in deze leeftijdscategorie een belangrijke tactische opgave.
Ook kun je O15-O14 bijvoorbeeld al leren hoe je het uitgangspunt “verdedigen waar de bal verloren is” kunt realiseren en dat je rekening moet houden met de onderlinge afstanden.
Concrete aandachtspunten bij de wedstrijd
Wijs de spelers tijdens de wedstrijdbesprekingen op de basiseisen die aan alle spelers inclusief de wisselspelers gesteld moeten worden, namelijk:
1. Positieve instelling dus benadering van elkaar
2. Inzet moet 100% zijn
3. Organisatie
4. Discipline
Kortom de P.I.O.D. moet oké zijn!
P.I.O.D. + Kwaliteit = geeft resultaat!
“Kwaliteit is het uitsluiten van toeval”
- Besteed aandacht aan de wisselspelers
- Benadruk voortdurend het teamaspect. Dat begint al bij de warming – up
- Stimuleer door coaching het zelfvertrouwen
- Vaak zie je dat bij O15 de onderlinge coaching verslapt naar mate de wedstrijd vordert. Probeer de spelers positief bij de les te houden.
- Observeer en analyseer of de spelers controle over zichzelf hebben. Emoties kunnen bij O15 snel een rol gaan spelen bij tegenslag. Als trainer-coach moet je er voor waken dat de spelers zich niet afreageren op medespelers, scheidsrechters of tegenstanders. Kortom: “Meteen ingrijpen”
- Ga niet zelf volledig op in de emoties van de wedstrijd. Houd het overzicht en analyseer.
- O15-O14 hebben moeite met een goede veldbezetting. Ze verlaten snel hun positie.
- Analyseer hoe er gevoetbald wordt bij balbezit, balbezit van de tegenstander en de omschakeling. Let op de uitvoering van de aangegeven accenten.
- Let op de taakuitvoering per individu, maak zo nodig aantekeningen voor de nabespreking.
- Laat de O15-O14 zelf de uitvoering van de spelhervattingen bepalen, maar bespreek ze wel achteraf.
JOP VV BALK 2019-2023
